Op dinsdag 30 augustus 2022 overleed organist en dirigent Jo Ivens uit Hulst op 94-jarige leeftijd. Hij was als musicus 60 jaar lang verbonden aan de H. Willibrordusbasiliek in Hulst.
Jo Ivens werd in 1927 geboren in Hulst en groeide op in een katholiek en muzikaal gezin. Vader Levien was organist van de basiliek in Hulst. Al op jonge leeftijd kreeg Jo Ivens zijn eerste piano- en orgellessen. Na de middelbare school studeerde hij orgel en kerkmuziek aan het Conservatorium te Tilburg, waar hij les kreeg van Louis Toebosch, Piet Hörmann en Piet Ketting.
Zijn eerste optreden als dirigent in de basiliek van Hulst in 1944 moest worden afgeblazen vanwege de door Poolse bevrijders kapotgeschoten toren van de basiliek. Zijn muzikale carrière werd kort na de Tweede Wereldoorlog onderbroken, toen hij als militair twee jaar moest dienen in Nederlands-Indië. Ten tijde van zijn militaire dienst zette hij op 19 augustus ter gelegenheid van Maria-Tenhemelopneming op het dek van het schip een gregoriaans koor neer. Na de dienstplicht vervolgde hij zijn studie aan het Rotterdams Conservatorium, waar hij de einddiploma’s behaalde voor orkestdirectie, koordirectie en schoolmuziek. Piano studeerde hij jarenlang bij de bekende Belgische pianist Eugène Traey.
Ivens was na de oorlog muziekleraar aan het Janseniuscollege in Hulst en het Zeldenrustcollege in Terneuzen. Al op 22-jarige leeftijd was hij organist van de basiliek in Hulst. Hij richtte in 1957 het Hulster Gemengd Koor op. Het koor was geregeld te horen op de radio en er verschenen ook een twaalftal lp's van. Op 16 november 2003 nam hij met een indrukwekkende uitvoering van ‘Die Jahreszeiten’ (Haydn) afscheid als dirigent van het Hulster Gemengd Koor. Daarnaast was hij 20 jaar dirigent van het Residentiekoor in Den Haag, 28 jaar van het Toonkunstkoor Breda, 33 jaar van het Oratoriumkoor te Middelburg en 10 jaar van de Gentse Oratoriumvereniging. Hij gaf muziekuitvoeringen in o.a. Wenen, Stuttgart, Venetië en Perugia. Hoogtepunten waren meerdere uitvoeringen van de Johannes- en Mattheus-Passion in de Notre Dame in Parijs en dirigeerde grote koorwerken van Haydn, Händel en Mozart. Een aantal jaar was hij hoofdleraar koordirectie aan het Rotterdams Conservatorium.
In zijn werkzame leven ontving Ivens tal van onderscheidingen. Zo werd hij in 1983 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. In 1974 werd hij onderscheiden met de zilveren medaille van de Franse culturele vereniging Arts Science et Lettres voor zijn uitvoering van de moderne Franse muziek en in 1997 ontving hij de gouden penning van de gemeente Hulst. In 2009 ontving hij in de St. Willibrordusbasiliek de pauselijke onderscheiding Orde van Gregorius de Grote. Deze onderscheiding werd hem toegekend door Hans van den Hende, de toenmalige bisschop van Breda. In 2010 nam hij afscheid als organist van de basiliek. Hij werd opgevolgd door Marcel Mangnus. Wel bleef Ivens het Basiliekkoor (gregoriaans) dirigeren tot november 2016.
Ondanks aanbiedingen om zijn muzikale carrière buiten de provincie voort te zetten, heeft Jo Ivens Hulst nooit verlaten. Hij heeft in zijn lange muzikale carrière samengewerkt met tal van Nederlandse muziekgrootheden, waaronder Hendrik Andriessen (die nog een mis voor hem heeft gecomponeerd), Albert de Klerk, Louis Toebosch, Edo de Waart en Aafje Heynis. Als componist verschenen verschillende koorwerken van zijn hand, zowel a capella als met orkestbegeleiding.
De uitvaartdienst van Jo Ivens heeft op zaterdag 3 september in de basiliek van Hulst plaatsgevonden en werd opgeluisterd door gregoriaanse zang en orgelmuziek.
Tekst: Marcel Mangnus
Bronnen: Wikipedia, CV’s Jo Ivens, Encyclopedie van Zeeland
Klik hier voor de In memoriam-video van Jo Ivens (1927-2022)